افزایش مرخصی زایمان دانشگاه آزادی‌ها به ۲۴ ماه

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه زوجیت باید در مدلهای منابع انسانی ظهور و بروز کند، گفت: این موضوع به معنای این است که هر کس در جایگاه خودش قرار بگیرد. یکی از اقداماتی که دانشگاه آزاد اسلامی در این زمینه انجام داده، افزایش مرخصی زایمان از ۹ ماه به ۲۴ ماه است، چرا که ایام شیردهی و تربیت نوزاد را بخشی از شغل زنان می دانیم و برای آن ارزش و اهمیت قائل هستیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش ایسنا، مراسم بزرگداشت مقام استاد ویژه بانوان هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و با حضور دکتر علی سروری مجد مشاور ریاست و رئیس مرکز حوزه ریاست، روابط عمومی و هماهنگی استان ها، دکتر عاصمه قاسمی مشاور رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در امور زنان و خانواده و جمعی از بانوان اساتید در سازمان مرکزی برگزار شد.

دکتر طهرانچی در ابتدای این نشست با تبریک هفته معلم و با اشاره به کارکرد نهادهای تمدنی وارداتی به کشور گفت: واقعیت این است که نهادهای مستقر در یک سده اخیر کشور به شدت در مسیر عبور از هویت حرکت کردند و یکسان سازی و همسان سازی را در همه امور جاری و ساری داشتند. این در حالی است که خداوند متعال در آیه ۱۳ سوره حجرات می فرماید: ای مردم ما شما را از مرد و زنی آفریدیم و شما را ملت ملت و قبیله قبیله گردانیدیم تا با یکدیگر شناسایی متقابل حاصل کنید... .

وی ادامه داد: افتخار اسلام این است که با شعار «بِأَیِّ ذنبٍ قُتِلَت؟!» به جنگ تفکر جاهلی در شبه جزیره عربستان رفت و تأکید کرد که زن و مرد هر دو یک جوهره و خلقت واحد دارند، اما زوج و مکمل یکدیگر هستند و این موضوع نیز از آیات الهی است «مِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً  إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ». باید به این موضوع با تفکر و کار علمی بپردازیم، چرا که این نگاهی است که می تواند نجات دهنده وضعیت نابسامان فعلی در جهان باشد که غرب عبور از خانواده، دین، ملیت و هویت را هدف قرار داده است. 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه نظام مردسالار غرب ظلم بزرگی را نسبت به زنان روا داشته است، گفت: غرب نگاه کالایی به مقام و منزلت زن دارد که در مقابل کرامت و بزرگواری جایگاه زن در اسلام است، پس دوباره باید شعار «بِأَیِّ ذنبٍ قُتِلَت؟!» را که زمانی به عرب جاهلی گفته می شد را امروز به تمدن غرب بگوییم.

دکتر طهرانچی تصریح کرد: در کشور ما نیز به لحاظ وجود نظامات همسان سازی در مؤسسات تمدنی، در زمینه توجه به جایگاه زنان به صورت غیراسلامی با مسائل برخورد کردیم، در صورتی که باید به سه جنبه فردی، زوجیت (زن در خانواده) و زن در اجتماع توجه داشته باشیم. بسیاری از قوانین موجود، برگرفته از دوران گذار سنت به مدرنیته و یا قواعد منابع انسانی غربی است و در این نگاه زن به عنوان «زن» و مرد به عنوان «مرد» دیده نمی شود و هر کدام به عنوان یک عنصر دارای قوانین یکسان هستند. متأسفانه در قوانین منابع انسانی احکام اسلامی رسوخ داده نشده است، بلکه این احکام در منابع حقوقی از جمله ارث، ازدواج، نفقه و ... ملاحظه شده است. به همین دلیل منابع انسانی بی رحمانه به جایگاه زن نگاه کرده و به تفاوت بین زن و مرد اهمیتی قائل نیست. 

وی تأکید کرد: زن وقتی کمال می یابد که در جایگاه فردی، در زوجیت و خانواده و در اجتماع حضور داشته باشد و بسیاری از مباحث ما با غرب از اینجا ناشی می شود، بنابراین ایجاد بستر زن و خانواده، حمله به جریان همسان نگر مدیریت منابع انسانی برآمده از غرب است. منطق غرب عبور از جنسیت است، به همین دلیل موضوعاتی همچون مسابقات وزنه برداری زنان، بوکس زنان، داوری زن در مسابقات مردان و ... را مطرح می کند که اساساً به عبور از جنسیت و ویژگی های زن توجه دارد. علاوه بر این با دستکاری در خلقت فیزیولوژی و روحیات متفاوت جایگاه دیگری را برای زنان مهیا می کند. این در حالی است که زن و مرد در خلقت از نفس واحده بوده، اما در خصوصیات مزدوج هستند.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه نگاه غرب به زن و ورود به جریان نظام مدیریت منابع انسانی غربی ظلم بزرگی به زنان است، اظهار کرد: واقعیت این است که دانشگاه هم در تولید این مفهوم و در هم در ساخت آن مقصر است، چرا که به تفاوت ها و ویژگی های زن توجه نداشته است. این در حالی است که قابلیت زنان در امور زیادی نسبت به مردان بیشتر است و خداوند زمانی که می خواهد از دو نماد ایمان و کفر مثال بزند، از دو زن نام می برد. اگر دانشگاه درست به جایگاه و مقام زن توجه نکند و تبیین دقیقی از زن در جایگاه فردی، زوجیت و خانواده و اجتماع نداشته باشد، آینده همچنان با خسران جلو می رود.

دکتر طهرانچی تربیت فرزند را یک کار و فعل اجتماعی برای زنان عنوان کرد و افزود: اینکه در احکام فقهی و مدنی آمده است که زن می تواند در قبال شیردهی به نوزادش طلب دستمزد کند، یعنی امر تربیت فرزند جایگاه خاص خود را دارد و اصلی ترین کار مادر در ۳۰ ماهه اول نوزاد تربیت و بزرگ کردن اوست، اما ما کجا در قوانین و نظامات خود برای این کار ارزش قائل شده ایم؟ تا زمانی که جایگاه زن را به رسمیت نشناسیم و تبیین نکنیم، با وضع قوانین حمایتی اتفاقی نخواهد افتاد. غرب سالهاست به این نتیجه رسیده است که ایران هرگز دچار فروپاشی نمی شود، مگر اینکه دگردیسی در زنان ایجاد کند.

وی تصریح کرد: دلیل پوشش زنان در اسلام این است که زنان در امر اجتماعی شأن همسانی با مردم داشته باشد، به همین دلیل نباید تمایزی مطرح باشد. بنابراین حجاب یعنی ایجاد شرایط یکسان و همتراز در اجتماع. برای تبیین این موضوع و حفظ شأن زن در مقام جریان غرب به یک حرکت خردورزانه زنانه نیازمندیم و این موضوع باید در دانشگاه پی ریزی شود و با ایجاد گروه های کاری و انتقال تجربیات باید مطالعات راهبردی برای بنیان نظام منابع انسانی که زوج را «زوج» می بیند، ترسیم کرده و دانش کشور در این زمینه را افزایش دهیم. 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی  با بیان اینکه زوجیت باید در مدلهای منابع انسانی ظهور و بروز کند، گفت: این موضوع به معنای این است که هر کس در جایگاه خودش قرار بگیرد. یکی از اقداماتی که دانشگاه آزاد اسلامی در این زمینه انجام داده، افزایش مرخصی زایمان از ۹ ماه به ۲۴ ماه است، چرا که ایام شیردهی و تربیت نوزاد را بخشی از شغل زنان می دانیم و برای آن ارزش و اهمیت قائل هستیم. 

دکتر طهرانچی با اشاره به مفاهیم حجاب و عفاف گفت: حجاب از منظر زوجیت، تضمین کننده حضور زن در اجتماع بوده و عفاف نیز آنجایی است که می خواهد زن در خانواده حفظ شود. بنابراین دفاع از زن اجتماعی با «حجاب»، دفاع از زن خانواده با «عفاف» و دفاع از جایگاه فردی زن با «هویت» است. در مقابل این نگاه، غرب در مسائل شناختی زنان به شدت کار کرده و حلقه حفظ زن را با حمله به مفاهیم غیرت و ناموس هدف قرار داده است. مقابله با این جریان حرکت جدی، کار علمی، دانشگاهی و روشنگری می خواهد و در این مسیر نیازمند تولید مفهوم جدید هستیم. 

وی با اشاره به جایگاه زنان در ایران در مقایسه با سایر کشورها گفت: امنیتی که برای زنان و میدانی که برای کسب فضائل آنان در کشور ما فراهم است در هیچ جای جهان وجود ندارد، چرا که در کشور ما زن محترم است و با سواد خود، قدرت مدیریت، کرامت و فضیلتی که دارد رشد می کند. به همین دلیل غربی ها هیچ گاه از تعداد زنان و دختران تحصیلکرده و آماری از تعداد مدیران زن ارائه نمی کند، چرا که آنها به فکر استعمار و اهداف خودشان هستند.  

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه کشور در مقطع حساسی قرار گرفته که نقطه عطف است، افزود: در این مقطع حساس و سرنوشت ساز باید حضور به موقع در زمان و مکان داشته باشیم، زمان مقطع حساس کنونی است که به مقام زن حمله شده و مکان نیز جمهوری اسلامی ایران است که به تنهایی توانسته با نظام سلطه در افتاده و فضای جدیدی را رقم بزند. بنابراین یکی از این موارد، توجه به حفظ ارزشهای زن به عنوان یکی از دستاوردهای انقلاب اسلامی است و در این مسیر باید با دشمن شناسی و پدیده شناسی در مقابل حمله به هویت زنان مقابله کرد. 

وی خاطرنشان کرد: مسیری که دانشگاه در توانمندسازی دنبال می‌کند، تبدیل دانایی فردی به توانایی فردی و اجتماعی است، آنچه باید در دانشگاه اتفاق بیفتد، تبدیل زن دانا به زن توانا است که بتواند قدرت حل مسأله در زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی داشته باشد. راه اندازی سرای نوآوری صنایع و فناوری زیستی و سرای نوآوری کسب و کار خانگی، دو اقدام دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه زنان خواهد بود. 

دکتر طهرانچی در پایان گفت: شجره طیبه، درخت پایداری است که در زمین طیب می روید و در زمین خبیث، رویش و رشدی وجود ندارد، به همین دلیل غرب به این نتیجه رسیده است که زمین طیب ما را که زنان ثمره آن هستند، باید تبدیل به زمین خبیثی کند که چیزی در آن رشد نکند و می خواهند از این طریق نسل ما را تغییر دهند. 

در ادامه دکتر سروری مجد نیز با تبریک هفته معلم گفت: امیدوارم این نشست و جلساتی که در طول این هفته برگزار شد، بتواند منشاء تحولات برای آینده کاری علمی و فرهنگی ما باشد. درباره شخصیت ابوریحان بیرونی حکایت های زیادی گفته شده است. یکی از این حکایات این است که زمانی که ایشان می خواست وصیت نامه خود را بنویسد، توصیه کرد که اگر اطرافیان می خواهند برای غسل ایشان از آب گرم استفاده کنند، به جای هیزم از تراشه های قلم که ابوریحان جمع آوری کرده بود، استفاده کنند و دلیل ایشان این بود که می گفت عمری برای علم، تألیف، تصنیف و خدمات فرهنگی رنج کشیده و این تراشه ها نشانه ای از تلاش یک عمر او در این مسیر است. این موضوع یک مثال و نمونه ای از ارزش علم، عالم و معلم است که با هیچ چیز قابل مقایسه نیست. 

وی با قدردانی از تلاش‌های دکتر قاسمی مشاور رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در امور زنان و خانواده طی یک سال گذشته اظهار کرد: بحمدالله در این مدت اقدامات خوبی از جمله راه اندازی دفاتر استانی و ساماندهی در مشاورت امور بانوان به وجود آمده است، اما هنوز در آغاز راه هستیم و انتظار داریم هر کدام از بانوان اساتید شبکه ای از دانشجویان، کارکنان و اساتید ایجاد کنند که این شبکه با هم پیوسته، هم افزا و تأثیرگذار باشند.

دکتر سروری مجد با اشاره به نقش زنان در انقلاب اسلامی گفت: سال ۱۳۵۷ پس از اقامه نماز عید فطر توسط آیت الله مفتح زنان یک راهپیمایی عظیمی را به وجود آوردند و توانستند مردان را در این مسیر همراه خود کنند. این اثرگذاری بانوان همواره در کشور ما منشاء خدمات ارزنده ای بوده است، چرا که زنان در شبکه سازی بسیار موفق هستند و می توانند موتور محرک باشند. در طول تاریخ نیز بانوانی همچون گوهرشاد داریم، ایشان با وجود اینکه عروس یک جنگجوی خونریز (تیمور) بود، توانست تحول فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در دوره تیموریان به وجود بیاورد و مسجدی را در کنار حرم مطهر رضوی بنا کند. این هوشمندی یک زن است که دوره خفقان، استبداد و جنگ آوری را به دوره علمی، فرهنگی و هنری تبدیل کرد و ما در طول تاریخ کشورمان چنین نمونه های فراوانی داریم. 

رئیس مرکز حوزه ریاست، روابط عمومی و هماهنگی استان های دانشگاه آزاد اسلامی در پایان افزود: امیدواریم دفاتر امور زنان و خانواده در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی محلی برای حضور پر رنگ اساتید و اعضای هیأت علمی و شبکه سازی در این دانشگاه باشد.  

به گزارش روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی، دکتر عاصمه قاسمی مشاور رئیس دانشگاه در امور زنان و خانواده نیز در این مراسم با گرامیداشت و تبریک هفته معلم به تمامی اساتید گفت: دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران دارای ۲۲ واحد دانشگاهی است که در ۱۱ واحد آن مسئول امور زنان و خانواده و در دیگر واحدها رابط امور زنان و خانواده داریم. 

وی با بیان اینکه بیش از ۱۴۰ هزار دانشجوی دختر و بیش از هزار و ۷۰۰ استاد خانم در دانشگاه آزاد اسلامی مشغول تحصیل و تدریس هستند، افزود: اساتید خانم در دانشگاه آزاد اسلامی در زمینه تحقق سند تحول و تعالی و بیانیه تعلیم و تربیت اجتماعی بسیار تأثیرگذار هستند.

در ادامه این نشست دکتر مریم تاج‌آبادی و دکتر زینب توسلی دو تن از اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی به ارائه نظرات و دیدگاه های خود پرداختند.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: مرخصی زایمان دانشگاه آزاد اسلامي دانشگاه تهران وزارت علوم زمین ناسا ماهواره دانشگاه اميركبير موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران سلامت دانشگاه تهران وزارت علوم ناسا زمین رئیس دانشگاه آزاد اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی امور زنان و خانواده منابع انسانی دکتر طهرانچی کشور ما جایگاه زن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۹۴۹۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

طهرانچی: معماران دانشگاه آزاداسلامی پروژه مسکن دانشگاه را طراحی می‌کنند

 10 0

اشتراک گذاری این خبر:

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، نخستین نشست سراسری مدیران گروه و اعضای هیأت علمی گروه «گردشگری و میراث» و گروه کشوری «معماری و شهرسازی» صبح امروز با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در واحد شاهرود برگزار شد.

دکتر طهرانچی در این نشست با بیان اینکه بسیار خرسندم که در شاهرود که شهر علم و عرفان، شهر بایزید بسطامی و ابوالحسن خرقانی و شهر صاحب تمدن است، میزبان این نشست هستیم، گفت: آنچه امروز بیان می‌شود، در سلسلسه مباحث مربوط به حوزه علوم انسانی، هنر و علوم تربیتی است و مبتنی بر نگاهی است که سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی براساس آن استوار شده و می‌خواهد مسیر آینده این دانشگاه را ترسیم کند.
وی با ارائه سخنرانی با موضوع «معماری، شهرسازی، زیارت و گردشگری - از علم تمدنی تا فناوری رفاه» گفت: مسئله مهم این است که چگونه بین این منظر و بدون توجه به ابعاد آن، جابجا می‌شویم. گاهی در فناوری رفاه قرار می‌گیریم و می‌خواهیم از علم تمدنی سخن بگوییم و گاهی از علم تمدنی می‌خواهیم به فناوری رفاه بپردازیم. واقعیت این است که دستاوردها و آنچه خلق کرده‌ایم، خرابی و نابسامانی‌هایی در زندگی انسان فراهم آورده و اگر به قرآن رجوع کنیم، آیات دلنشینی را می‌بینیم که خداوند چگونه طبیعت را خلق کرده است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: یکی از این آیات، آیه 16 سوره حجر است که خداوند می‌فرماید «و همانا ما در آسمان کاخ‌های بلند برافراشتیم و بر چشم بینایان عالم آن کاخ‌ها را به زیب و زیور بیاراستیم» که نشان می‌دهد اینکه انسان چگونه پیرامون خود را می‌بیند، برای خداوند مهم است و برای ناظرین ارزش قائل شده و زینت‌آرایی کرده است.

دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: خداوند در آیه دیگر اشاره دارد که آنچه خداوند خلق کرده، موزون، نشاط‌آور و بهجت‌آور است و به تعبیر معماران؛ دارای‌هارمونی است: «وَالْأَرْضَ مَدَدْنَاهَا وَأَلْقَيْنَا فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنْبَتْنَا فِيهَا مِنْ كُلِّ شَيْءٍ مَوْزُونٍ». 

وی افزود: در آیات قرآن کریم اشاره شده که ما در دنیایی هستیم که به اندازه آراسته شده است. آیا از این خلقت الگو می‌گیریم و ساخته‌های ما به عنوان معماران کره خاکی باعث تفاخر و بهیج است و برای ناظرین زینت داده شده است؟ خداوند در آیه 27 سوره فاطر می‌فرماید «أَلَم تَرأَنَّ ٱللَّهَ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَاءِ مَاء فَأَخرَجنَا بِهِۦ ثَمَرَت مُّختَلِفًا أَلوَنُهَا». این آیه اشاره دارد که خداوند گیاهان را که از یک آب و خاک و آفتاب بهره می‌برند، به صورت رنگارنگ آفریده است. این موضوع نشان می‌دهد که آراستن دنیا قاعده دارد و باید از آنها الگو بگیریم.

وی با بیان اینکه گذشتگان دستاوردهایی زیبا، موزون و نشاط آوری برای ما به ارث گذاشته‌اند، گفت: گذشته چراغ راه آینده است و سؤال اینجاست که آیا گذشته ای که به ما ارث رسیده، فقط برای گردشگری و عکس یادگاری گرفتن است؟ تا کی دنیا باید فقط مایه تفاخر باشد؟  واقعیت این است که ما در معماری به تفاخر آثار گذشتگان رسیده‌ایم و خودمان چه می‌کنیم؟ آیا فقط باید به شیخ بهایی بنازیم و روز او را روز مهندس بنامیم؟ آثاری همچون چغازنبیل، شوش دانیال، مسجد شیخ لطف‌الله و... همگی اوج «مُّختَلِفًا أَلوَنُهَا» است. البته این هنر فقط در مراکز مذهبی و آثار تاریخی ما نیست بلکه در جاهایی مانند خانه بروجردی‌های کاشان نیز می‌توان طراحی فوق‌العاده در تأسیسات برودتی، زیبایی معماری و هم‌نوایی آن با رشد انسان را دید. اما آیا صرفاً آنچه از معماری به ما رسیده، برای گردشگری است؛ آن هم از جنس عکس یادگاری؟

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به وضعیت معماری کشور تصریح کرد: آیا شهر ما به قاعده ساخته شده است؟ در نقاطی از تهران ساختمان‌های 40 طبقه‌ای را می‌بینیم که در کوچه‌های 4-3 متری ساخته شده و شاهدیم که شهری مانند تهران موزون نیست و برج‌های بلندمرتبه در این شهر آشوب‌ناکی به وجود آورده است. این اتفاقات از کجا سرچشمه می‌گیرد؟ آیا غیر از این است که کسانی که در این حوزه تصمیم می‌گیرند، دانش‌آموختگان دانشگاه‌های ما هستند؟

وی افزود: طرح‌های‌هادی و جامع شهری را چه کسانی می‌نویسند؟ چه کسانی میراث گردشگری ما را در دست دارند؟ واقعیت این است که ما با شلختگی در طراحی شهرها مواجه هستیم و معماران ما آپارتمان‌هایی ساخته‌اند که محله‌ها را نابود کرده است. به جای محله‌هایی که مسجدمحور بودند و انس و الفت اجتماعی در آن وجود داشت، به نقطه‌ای رسیده‌ایم که برج‌ها و مجتمع‌ها با قواعد هیأت مدیره جایگزین آن شده و انسان‌ها به ماشین تبدیل شده‌اند و دیگر همسایه از همسایه خود خبر ندارد. در این محیط زندگی، درخت‌های مثمر از خانه‌ها رفته و طراوت بهار و گلدان‌هایی که در حیاط خانه‌ها بود و ابتدای بهار به  انسان حیات می‌داد، کنار گذاشته شده است. بدین ترتیب تعلق و رابطه انسان و خاک قطع شده است.

دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: درباره این وضعیت تنها یک جمله می‌توان گفت که ساخته‌های ما نه با میراث نیاکان و نه با طبیعت الهی همخوان نیست و سؤال اینجاست که بر کدام آیین هستیم؟ ما فرزندان خلف شیخ بهایی نیستیم؛ او معماری، آکوستیک، الاستیک، نور و صدا را درهم آمیخته بود و بین فیزیک و معماری و... ارتباط برقرار کرده بود. به نظر می‌آید ما به پدرانمان شبیه نیستیم.

دکتر طهرانچی با اشاره به حوزه معماری، شهرسازی و گردشگری از منظر تمدن اسلامی، گفت: خداوند در آیات 82 و 21 سوره غافر و همچنین آیه 44 سوره فاطر تأکید دارد که «أَوَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الذین» بدین معنی که «آیا این مردم در روی زمین سیر نکردند تا عاقبت کار ستمکاران پیش از خود را که نیرو و اقتدارشان هم بسیار بیش از اینان بود بنگرند که چگونه شد؟» بر این اساس؛ ما دو نوع گردشگری عبرت و غفلت داریم و خداوند می‌فرماید بروید و ببینید که آنها قوت و توانایی و فناوری بالاتر از شما داشتند اما به رفتار کج دچار شدند و این رفتار باعث شد که سرانجام آنها خوش نباشد.

وی خاطرنشان کرد: گذشتگان آثار بیشتری روی زمین خلق کردند اما آنچه به دست آورده بودند، آنها را کفایت نکرد؛ چرا که به علمی که داشتند خوشحال بودند و با علم، قوت خلق کردند و آثاری روی کره خاکی پدید آوردند. در این آیات الهی تأکید شده که برویم و بینیم. گذشتگان هم قدرت، هم آثار فراوان و معماران خوشدست داشتند و شهرهای آباد خلق کردند اما هنگامی که ندای حق توسط پیامبران رسید، به خودشان ظلم کردند. 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تأکید کرد: این چهار آیه نگاهی کاملاً تمدنی به معماری، شهرسازی، گردشگری و میراث را نشان می‌دهد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه دانشگاه صرفاً حوزه علم نیست، گفت: دانشگاه در مرحله اول محیطی برای تربیت است و سه رکن نظام علمی، نظام فناوری و نظام فرهنگی دارد. واقعیت این است که ما در حوزه معماری، شهرسازی، زیارت و گردشگری نمی‌دانیم بر ساحت علم تمدنی حرکت می‌کنیم یا فناوری رفاه و تکلیفمان روشن نیست. PhD جایی است که باید در حوزه علم تمدنی باشد و جایی که به نیازهای جامعه پاسخ می‌دهیم، فناوری رفاه است؛ پس با دوگانه مواجه هستیم به طوری که در گردشگری می‌خواهیم علم تمدنی گردشگری را توسعه دهیم یا هتلداری را آسان کنیم؟ در معماری می‌خواهیم به مرمت بپردازیم و به تاریخ معماری بنگریم یا برج‌های بلندمرتبه بسازیم؟

دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: آیا برج میلاد محصول علم تمدنی است یا فناوری رفاه؟ برج میلاد زیبایی ندارد اما شکوه از جنس فناوری دارد و دکتر حافظی که برآمده از مکتب معماری دانشگاه شهیدبهشتی است، در برج میلاد یک طراحی ایرانی را رقم زده اما رابطه ای با گذشته ایران ندارد. پس ما در علم تمدنی و فناوری رفاه نمی‌دانیم کجا ایستاده‌ایم.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به تغییر اقبال عمومی نسبت به رشته‌های دانشگاهی، گفت: اعضای هیأت علمی و پراکندگی رشته‌های ما در دو دهه قبل متوازن بود و هیچ رشته ای بیش از 6 درصد اعضای هیأت علمی را به خود اختصاص نداده بود اما امروز نوع اقبال اجتماعی باعث شده که شاهد تراکم در 6 رشته باشیم. این موضوع حاصل تغییرات شناختی نسلی متأثر از رشد فناوری است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: واقعیت این است که در گذشته انسان به دنبال دانایی بود و ماشین را مظهر توانایی می‌دانست اما امروز ماشین مظهر دانایی شده و ما به دنبال کسب توانایی هستیم. به همین دلیل امروزه در اذهان عمومی معماری بهتر است که با نرم‌افزارهای سه‌بُعدی و فناوری‌های دیگر کار کند. در این نگاه، معمار مفاهیم را از هوش مصنوعی می‌پرسد و به همین دلیل ماشین مظهر دانایی شده و جوانان به دنبال توانایی هستند اما آیا آینده اینگونه قابل اتکاست؟ 

وی خاطرنشان کرد: کسانی که به دنبال توانایی صرف هستند، بردگان فردا خواهند بود. به عنوان نمونه؛ آفریقا صاحب تمدن بود اما روزی که اروپایی‌ها آنها را به عنوان توانایی بدنی محسوب کردند، باعث شد که امروز با وجود آنکه سیاهپوستان آفریقا از بردگی بیرون آمده‌اند، همچنان بین رتبه‌های یک نیستند. باید حواسمان باشد که از توانایی که ماشین مظهر دانایی است، شاگرد ابوالحسن خرقانی تربیت نمی‌شود و عرفان معنایی خلق نمی‌شود.

دکتر طهرانچی با بیان اینکه اگر دانایی را از ما بگیرند، تفکر هم خواهند گرفت، گفت: باید دست و فکر توأمان کار کند. در دوره ما سرها بزرگ شد و دست‌ها کوچک. امروز نیز سرها کوچک و دست‌ها بزرگ شده و تغییرات شناختی اتفاق افتاده است. به همین دلیل دیگر کسی به دنبال دانش علوم پایه، علوم انسانی، علوم اجتماعی و... نیست و جوانان تحت تأثیر رشد فناوری و به دنبال دانایی نیستند و طالب توانایی شده‌اند. در نتیجه، اتفاقی که می‌افتد، خطرناک است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: این وضعیت در حوزه میراث، گردشگری، شهرسازی و معماری نیز وجود دارد و دانایی‌های جوان آن چیزی است که هوش مصنوعی به او القا می‌کند. نباید خیلی فضای دیجیتال را باور کرد. فضای دیجیتال جوامع ما را به صورت حساب‌شده هدف قرار داده است. یادمان باشد اگر مسلمانان در تنگه اُحُد به ظاهر شکست دشمن را باور نمی‌کردند، دندان پیامبر نمی‌شکست و حضرت حمزه نیز به شهادت نمی‌رسید. دشمن فضای بازی را عوض کرده و خود را برای رویارویی جنود شیطان و جنود رحمان آماده می‌کند.

دکتر طهرانچی با بیان اینکه در معماری و شهرسازی، خلاقیت مبتنی بر علم و هنر است، گفت: امروز در معماری از خلاقیت فاصله گرفته و صرفاً به نوآوری بسنده کرده‌ایم؛ البته همه رشته‌ها در معرض این تغییر هستند و باید هشیار باشیم. در این مسیر، هم به دانایی نیاز داریم و هم به توانایی چرا که دنیایی که خلق خدا و مظهر اسماء الهی است، هم جلوه عالم بودن و هم جلوه قادر بودن حضرت حق است و انسان هم به عنوان خلیفه الله هم علم را دوست دارد و هم توانایی را. در گذشته فکر می‌کردیم که «توانا بود هرکه دانا بود» اما امروز بین توانایی و دانایی واسطه‌هایی قرار گرفته که باید به آنها توجه کنیم.

وی با اشاره به نظام دانشی جدید دانشگاه آزاد اسلامی گفت: در این نظام جدید، معماری و گردشگری در حوزه علم تمدنی در دانشکده فرهنگ و تمدن کنارهم قرار می‌گیرند و معماری و عمران نیز در دانشکده صنعت و ساختمان دست در دست هم می‌دهند. این دو گروه باید با یکدیگر متحد شوند چرا که معماری یک پیکره است که بخشی از آن در حوزه علم تمدنی و بخشی دیگر در فناوری رفاه نقش‌آفرینی می‌کنند. ارتباط این دو حوزه را هم قوه عاقله و شبکه عاقله دانشگاه که گروه کشوری است، تنظیم می‌کند.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: همچنین گروه گردشگری در دانشکده حمل و نقل هم باید ایفای نقش کند. نظام دانشی جدید دانشگاه آزاد اسلامی اینگونه نیست که فقط به جلوه علمی توجه داشته باشد بلکه ما دو بال علم و فناوری داریم. البته این موضوع، حرف جدیدی نیست و همانطور که حضرت علی (ع) فرموده‌اند؛ علم وعمل با هم قرین هستند و اگر علم با عمل همراه نشود، رحلت می‌کند. (الْعِلْمُ مَقْرُونٌ بِالْعَمَلِ، فَمَنْ عَلِمَ عَمِلَ؛ وَ الْعِلْمُ يَهْتِفُ بِالْعَمَلِ، فَإِنْ أَجَابَهُ، وَ إِلَّا ارْتَحَلَ عَنْه.)

وی با اشاره به تفاوت تربیت معمار و تربیت آرشیتکت گفت: دوره صفویه معماری تمدنی آخرین زمانی بود که می‌توانست به مدرسه بیاید که این اتفاق نیفتاد. تا پیش از آن، در مدارس نظامیه علوم تمدنی، علم الحیل و فلسفه از مدرسه رفت اما عرفان و فقه ماند. در دوران صفویه فلسفه صدرایی به مدرسه بازگشت که قاعده آن را در حوزه علمیه و تربیت علمایی همچنن علامه طباطبایی و شهید مطهری می‌توان دید که حاصل بازگشت فلسفه به مدرسه بود اما معماری و ریاضی در دوران صفویه به مدرسه نیامد و این اتفاق تا تأسیس دارالفنون ادامه داشت. به همین دلیل، دیگر آثار معماری همچون گنبد سلطانیه در ایران تکرار نشد و نتوانستیم افرادی همچون مرحوم لُرزاده را تربیت کنیم چرا که ایشان پدیده ای خارج از مدرسه بود و دانش شفاهی ایشان نیز به دانش مکتوب تبدیل نشد.

دکتر طهرانچی ادامه داد: ما هیچ گاه دانش معماری، شهرسازی و گردشگری را از گذشتگان نگرفتیم و از ابتدا شروع کردیم؛ ابتدایی که هیچ ریشه‌ای در تمدن ما ندارد و تنها با ارائه چند واحد درسی می‌خواهیم به معماری گذشته توجه داشته باشیم که البته از این طریق دانش به گذشته وصل نخواهد شد.

وی با اشاره به انواع گردشگری در کشور گفت: یکی از ویژگی‌های کشور ما این است که ما مفهوم زیارت را داریم که به اندازه گردشگری مهم است و از دیرباز مردم اهمیت و توجه زیادی برای حج و زیارت قائل بودند اما اتفاقی که افتاد، این بود که حوزه زیارت را به گزاف و غیرعالمانه، به گردشگری مذهبی تغییرنام دادیم. این در حالی است که در گردشگری فرد محور است اما در مفهوم زیارت، امام محور است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به گزارش دانشگاه MIT آمریکا درباره پیاده‌روی اربعین گفت: سال 2019 این دانشگاه به سفارش نیروی دریایی آمریکا گزارشی تحت عنوان «در راه کربلا» منتشر کرد که عمده نظرسنجی‌های آن از ایرانی‌ها و عراقی‌ها انجام شده بود. مقدمه این گزارش عنوان می‌کند که مسلمانان در آیین خود حج و زیارت دارند و جالب است که از واژه گردشگری استفاده نشد و اشاره می‌کند که زیارت یک سنت شیعی در ملاقات با ائمه معنوی‌شان که امام و امامزادگان هستند، تعریف می‌شود. جالب است که کربلا شهری با 300 هزار جمعیت است که در شب جمعه جمعیت آن به 6 میلیون نفر و در ایام اربعین به 30 میلیون نفر می‌رسد. پس مدل شهرسازی و معماری این شهر چگونه باید باشد؟

وی افزود: مشهد مقدس نیز که ناحیه اطراف حرم جمعیت 300 تا 400 هزار نفری دارد، در ایام عید نوروز میزبان 3 میلیون نفر می‌شود. مدیریت زیارت چگونه باید باشد؟ آیا چینی‌ها باید سوغات زائران ما را بسازند؟ اتفاقی که در معماری ما افتاده، این است که شیخ بهایی روی زمین و متصل به آسمان کار می‌کرد اما معماران ما از نسخه زیر زمین استفاده می‌کنند که نشان می‌دهد رابطه‌شان با گذشته قطع شده است. به همین دلیل شاهدیم که بخش‌های جدید حرم را به زیر زمین برده‌اند و رابطه انسان و آسمان را قطع کرده‌اند.

دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: ما در سفر به عتبات با مفاهیمی همچن زائر، خادم و موکب مواجه هستیم که این مفاهیم در مکتب گردشگری قرار نمی گیرد؛ پس چه کسی باید این مفاهیم را به دانش تبدیل کند؟ گره‌هایی در زندگی مردم ایجاد شده به دلیل این است که ما صرفاً در فناوری رفاه نشسته ایم و این مفاهیم را بسته کرده ایم و خروجی برای خودمان قائل نشده‌ایم. این در حالی است که یکی از موضوعات مهم در کشور ما بحث زیارت و گردشگری است و هر ایرانی اگر در طول سال به دو سفر برود، حتماً یکی از آنها زیارتی و دیگری گردشگری است. بنابراین باید گروه زیارت و گردشگری در دانشگاه آزاد اسلامی ایجاد کنیم. 

وی خاطرنشان کرد: عربستان نیز دانشگاه خاص حج دارد و به موضوعاتی همچون معماری صوت می‌پردازد اما ما نقطه پاسخگویی در حوزه مهندسی و انسان نداریم. به همین دلیل با تناقض مواجه می‌شویم. به عنوان مثال سیستم‌های صوتی که در اماکن مذهبی استفاده می‌کنیم، در اروپا برای کنسرت‌ها ساخته می‌شود و ما آنها را به فضای آینه کاری و محدب خود که معماری خاص دارد، آورده ایم و بدین ترتیب به یکی از مشکلات ما تبدیل شده است. 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تأکید کرد: کجا باید برای این حوزه متخصص تربیت کنیم؟ ما کار علمی نکرده‌ایم اما عنوان باید اصلاح شود و از نو به مسئله نگاه کنیم. آموزش، پژوهش و کاربست در سه حوزه معماری، شهرسازی و گردشگری مفهوم در نظام فناوری قرار گرفته و در عین حال مدعی نظام علم هستیم. اتفاقی که افتاده، این است که معماری دانشگاه تهران به هنر، معماری دانشگاه علم و صنعت به مهندسی و معماری دانشگاه شهیدبهشتی به علم نزدیک است و بین آنها تفاوت وجود دارد. وقتی صرفاً فناور شدیم، جامعه هم نوآور می‌شود و خلاقیت از جامعه می‌رود. 

وی با بیان اینکه خلاقیت در شهرسازی نداریم و نمونه آن مسکن مهر است، گفت: مسکن مهر ارزان، سبک سازه و دارای مصالح جدید بود اما خلاقیت نداشت چون معماری ما علم است و جامعه ای که در آن خلاقیت وجود نداشته باشد، نتیجه آن چنین مسکن‌هایی می‌شود. وضعیت در حوزه گردشگری نیز به همین شکل است و علم و تفکر پشت گردشگری ما نیست. وقتی دانشگاهیان صرفاً از جنبه فناوری و گردشگری با موضوع برخورد می‌کنند، مردم نیز قدر گذشته میراثی خود در گردشگری را نمی دانند. به همین دلیل فناوری لازم است اما باید در نظام علمی مدنظر باشد.

دکتر طهرانچی ادامه داد: در معماری به سمت آموزش مهارتی و حرفه‌ای رفته‌ایم اما به آموزش خلاق تخصصی برگرفته از مدیریت دانش نیاز داریم تا دانش در سینه را به دانش مکتوب تبدیل کنیم و بعد به سراغ دانش اجتماعی در معماری، شهرسازی و گردشگری برویم. یک سوم بحث در این حوزه‌ها باید اجتماعی و انسان‌شناسی باشد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه در حوزه معماری بدون توجه به ویژگی جامعه ایرانی، الگوها را وارد کردیم چون فقط به حوزه مهارتی و حرفه‌ای توجه داشتیم، گفت: این در حالی است که آموزش ما باید به هر پنج رکن آموزش خلاق تخصصی، آموزش حرفه ای، آموزش مهارتی، آموزش اجتماعی و انسان شناسی بپردازد.

وی تأکید کرد: اتفاقی که در دانشگاه آزاد اسلامی طراحی کردیم، تبدیل این دانشگاه به یک دانشگاه جامعه‌پرداز است که به جامعه متصل باشد. از این طریق می‌خواهیم جامعه را دانش و حکمت‌بنیان اداره کنیم نه تقلیدی. برای این کار باید پلی بین دانشگاه و جامعه داشته باشیم. دانشگاهی که خلاق و نوآور باشد، می‌تواند جامعه خلاق و نوآور خلق کند. در این مسیر دانایی فردی را در گروه‌های علمی و مهارت و توانایی فردی را در محیط پایه و عرصه دنبال می‌کنیم. برای رسیدن به دانایی گروهی نیز دانشکده‌های موضوعی را راه اندازی کردیم و می‌خواهیم از طریق شبکه سرای نوآوری به توانایی گروهی برسیم. از این طریق دانشگاه می‌تواند جامعه فرهیخته، اقتصاد و امنیت و سبک زندگی را به مردم هدیه دهد.

دکتر طهرانچی در پایان با اشاره به طرح ساخت مسکن کارکنان و اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: قرار است 50 هزار واحد مسکونی در دانشگاه آزاد اسلامی ساخته شود. اتفاقی که گروه‌های معماری باید رقم بزنند، ایجاد شرکت‌های تعاونی دانش بنیان است و این بهترین فرصت است تا اساتید دانشجویان را در این عرصه کارآزموده کنند. می‌خواهیم در حوزه معماری، سبک دانشگاه آزاد اسلامی داشته باشیم. دانشگاه آزاد اسلامی در هر استان پروژه مسکن دارد که معماران همین دانشگاه باید آن را طراحی کنند. اگر بتوانیم نقش سازمانی را خوب ایفا کنیم، حکمرانی هم به نحو احسن توانمند می‌شود.

انتهای پیام/